Ở bài đầu tiên chúng ta sẽ được tìm hiểu về cấu tạo cơ bản của một chiếc xe đạp điện và các bộ phận chính để vận hành xe đạp điện như tay ga, ắc quy, IC, động cơ.
Chúng tôi sẽ tập trung vào phần điện trong xe điện là chủ yếu. Những phần cơ bạn sẽ được học ở những bài sau.
Trong suốt quá trình hướng dẫn sửa chữa xe đạp điện chúng tôi tập trung nhiều vào phần hệ thống điện vận hành của xe điện nhiều hơn và chi tiết hơn
Mục lục
Cấu tạo cơ bản xe đạp điện
Một chiếc xe đạp điện, xe máy điện bất kỳ như Xmen, 133S, Yamaha, Asama.. đều được cấu tạo bởi các bộ phận chủ yếu sau:
-
- Khung sườn
- Bộ vỏ nhựa ngoài
- Hệ thống phanh
- Hệ thống đèn còi xi nhan
- Phần yên ngồi
- Giảm sóc
- Hệ thống phanh
- Bánh & săm lốp
- Hệ thống điện vận hành
Trong đó riêng phần “Hệ thống điện vận hành” chúng tôi sẽ đào tạo chuyên sâu hơn hẳn. Bởi các phần khác khá giống xe máy và xe đạp. Nó rất đơn giản để cho bạn có thể hiểu nó là gì
- Địa chỉ Thay ắc quy xe đạp điện tại Hà Nội Giá Rẻ
- Top dịch vụ sửa xe đạp điện tại nhà tốt nhất Hà Nội
Hệ thống điện vận hành
Một chiếc xe điện nói chung để vận hành bao gồm các phần ắc quy, tay ga, ic và động cơ. Chúng ta đi tìm hiểu cấu tạo cơ bản & chức năng cơ bản của từng bộ phận này.
Bình ắc quy
Ắc quy xe đạp điện là bộ phận cung cấp điện năng cho toàn xe. Có những xe chạy bằng ắc quy chì có một số lại chạy bằng pin lithium.
Ắc quy xe điện được cấu tạo từ 6 vách ngăn chứa bông axit và bản cực chì. Nó là loại ắc quy khô.
Bình có hiệu điện thế là 12V và có nhiều loại dung lượng như 12Ah, 20Ah, 21Ah
Tay ga
Tay ga xe đạp điện được cấu tạo từ một mảnh nam châm vĩnh cửu quét qua một cảm biến tạo ra dòng xung báo hiệu tới IC điều khiển cho xe chạy nhanh hay chậm
Mạch tay ga xe đạp điện cấu tạo chỉ có 3 đầu dây (Xanh, đỏ, đen) của con transistor (cảm biến tay ga xe đạp điện) để nối về IC. Và nguyên lý hoạt động là khi mảnh nam châm quét qua tiết diện lớn nhất tạo dòng lớn nhất và ngược lại nhờ đó có thể chỉnh được xe đi nhanh chậm theo ý muốn.
Bộ tay ga xe đạp điện đôi khi được các nhà sản xuất tích hợp thêm khóa điện hoặc một số loại công tắc khiến đầu ra nhiều dây hơn. Nhưng cơ bản dây tay ga chỉ gồm 3 dây xanh, đỏ, đen.
Ổ khóa điện
Cấu tạo ổ khóa xe đạp điện chỉ đơn giản là một mạch đóng mở như một công tắc điện thông thường. Chức năng chính để đóng mở:
- Hệ thống đèn hiển thị, báo pin, đèn còi xi nhan
- Cấp điện cho IC
Có một số xe điện thì 2 chế độ này lại khác nhau như các loại xe bàn đạp thường mở 1 nấc là lên hệ thống hiển thị, nấc sau thì sẽ mở cấp điện cho IC. Vậy nên ở nấc sau thì mới có thể khởi động xe.
Hiện nay các xe đời mới thường là một nấc sẽ mở được cả 2
IC Điều tốc
IC xe đạp điện hay còn một các gọi khác là điều tốc, bo điều khiển. Với cách gọi nào cũng đúng.
IC được cấu tạo bao gồm một bảng mạch xử lý bên trong, được chế tạo phức tạp và có độ tinh vi cao. Hầu hết mỗi hãng sản xuất đều tối ưu tốt nhất IC để chiếc xe điện vận hành được êm ái.
Chức năng chính của IC điều tốc là chuyển đổi dòng điện 2 chiều từ ắc quy thành dòng điện 3 pha để dùng cho động cơ. Và IC nhận tín hiệu từ tay ga để tăng tốc hoặc giảm tốc cho xe theo nhu cầu người sử dụng.
Sơ đồ và các đấu IC xe đạp điện (theo hình)
Động cơ – Mô tơ
Động cơ xe đạp điện hay còn một cách gọi khác là mô tơ xe đạp điện là một bộ phận tạo mô men quay cho bánh để tạo chuyển động cho xe.
Cấu tạo bộ mô tơ xe đạp điện bao gồm vỏ và lõi.
- Lõi là 3 cuộn đồng có chức năng như một nam châm điện
- Xung quanh vỏ là những lá từ (nam châm vĩnh cửu)
- Bên ngoài là bộ vỏ của động cơ
Bộ mô tơ xe đạp điện có cấu tạo như một động cơ điện thông thường. Có 2 loại động cơ có chổi than và không chổi than. Tuy nhiên hiện nay các loại xe đạp điện đều là động có không chổi than. Và đó là động cơ ba pha không đồng bộ.
Đổi nguồn & đèn còi xi nhan
Bộ đổi nguồn xe đạp điện là một mạch giảm áp chuyển từ dòng 48V hoặc 60V về 12V cung cấp cho cả bộ đèn, còi, xi nhan.
Sơ đồ mạch cho cả bộ này như hình:
Trong đó người mới sửa chữa xe đạp điện thường rất hay nhầm ở mạch này.
Công tắc ngắt phanh điện
Cấu tạo của công tắc ngắt phanh điện trong xe điện khá đơn giản chỉ là một mạch đóng mở. Nhiệm vụ chính là khi bóp phanh thì sẽ đóng dòng báo từ IC lên để cho IC biết điểu khiển xe không ga được lên nữa.
Chi tiết tham khảo thêm video:
Khóa chống trộm xe đạp điện
Bộ này có các chức năng:
- Khóa xe, báo động khi có người chạm vào xe sẽ kêu.
- Dùng chìa khóa từ bật xe.
- Xác định vị trí xe.
- Tắt các chế độ.
Cách sử dụng khóa chống trộm xe đạp điện:
➡ Nút tia sét: Đây là nút khởi động không phải cắm chìa khóa. Bạn chỉ cần ấn 2 lần xe điện của bạn sẽ tự mở hoặc tự tắt.
➡ Nút chuông: Khi bạn ấn vào nút này loa chống trộm trên xe sẽ phát ra tiếng kêu, giúp bạn có thể tìm được xe của mình nhanh nhất trong bãi xe.
➡ Nút hình khóa đóng: Nút này giúp bạn khóa chống trộm. Khi bạn ấn nút này xe của bạn được bảo vệ khi ai đó dắt hoặc chạm mạnh vào xe thì nó tự phát ra tiếng kêu, đồng thời bó bánh rất nặng.
➡ Nút hình khóa mở: Sau khi bạn khóa thì phải mở nút này thì bạn mới khởi động, hoặc dắt xe được. Nó là nút tắt chế độ chống trộm.
Ngoài các bộ phận trên đây thì còn một phụ kiện phần điện khác nữa đó là sạc xe đạp điện chúng ta sẽ tìm hiểu sâu về sạc ở một bài viết khác.
Tham khảo video sau: